Lens fotoğrafçılıkta çok önemli bir gereçtir. Nasıl ki iyi/pahalı kameralar en en iyi fotoğrafı çekmeyecekse en pahalı/en iyi lensler de en iyi fotoğrafı çekmeyecektir. Fakat lens kişinin (fotoğrafçının) istediği fotoğrafı çekmesinde önemli bir unsurdur. Lens bizim, alan derinliği, açı, keskinlik, konuya yakınlaşıp uzaklaşmak (bunu ayağımızla da sağlayabiliriz ama istisnalar kaideyi bozmaz, konuya yaklaşamayacağımız durumlar da iyi bir zoom lenstir tek ihtiyacımız), keskinlik, kontrast ve daha bir çok unsuru kontrol etmemizi sağlar.
Geniş açısından, telesine bir çok lens mevcut, ve kendimize uygun/ihtiyacımız olan lensi belirlemek çok önemli. Fotoğraf çok pahalı bir uğraş ve her fotoğrafçının deli gibi bir lens seti yapmak gibi bir lüksü yok. Bu nedenle ihtiyacımızı belirlemek çok önemlidir.
Ben şahsen sabit odaklı lensleri zoom lenslere tercih ederim. Daha hızlı ve daha keskin oluyorlar, konu hakkında daha çok düşünmemizi, daha çok uğraşmamızı sağlıyolar. Benim için birincil öncelik lensin hızı ve sağladığı alan derinliğidir. Alan derinliği konuyu soyutlamak için iyi bir araçtır. Mesela gayet hızlı ve sabit diyaframlı zoom lensler de mevcut ama genelde çok pahalı oluyorlar, bu nedenle ben sabit odaklı lenslere yönelmeyi tercih ettim.
Lenslerle ilgili diğer bir konu da hangi amaç için kullanılacağı lensin. Bir çok insan 50mm 85mm gibi odak açılı lensler iyi birer portre lensidir der, geniş açılar mimari ve landscape fotoğrafları içindir der. Ben bütün bu argümanlara karşıyım. Daha çok alanı içine almak landscape fotoğrafı çekmek için temel kural değildir. Mimari fotoğraflarda genelde fotoğrafı çekeceğiniz alan sınırlı olduğu için geniş açının mimari fotoğraflarda tercih edilmesi anlaşılabilir bir durum olabilir ama dediğim gibi zorunlu değildir. Mimari fotoğrafta ayrıntı çok önemlidir ve bu ayrıntıları nrmal ya da tele lenslerle de yakalayabilirsiniz. Aynı şekilde bir çok landscape fotoğrafçısı tele lens de kullanır. Hatta gördüğüm en iyi landscape fotoğrafları 70-200 mm f2.8 ile çekilmiş fotoğraflardır.
Geniş açı ile çekilmiş çok güzel portreler vardır. Geniş açının portre fotoğraflarındaki en büyük dezavantajı distorsiyon yani bükülmelerdir. Atıyorum 20mm geniş açı bir lenste distorsiyon çok fazladır, ve bu da çekilen portreyi gerçeğinden uzaklaştırır. Fakat bu distorsiyon da klasik portrelere kıyasla farklılık yaratır. Benim için fotoğraf bir bütündür, konu ve konunun bulunduğu çevre fotoğrafı kuvvetlendirir, ve geniş açı ile çekilmiş bir portrede, konunun bulunduğu çevreyi de işin içine katarak daha güçlü bir kompozisyon elde edebilirsiniz. En klasik örneğiyle bir bakkal amcanın portresini çekiceksiniz, ve bakkal amcanın yaptığı iş yani bakkalcılığı da fotoğrafın içine katarak konuyu güçlendirirsiniz. Benim için başlı başına bir bakkal amcanın suratının fotorğafı çok anlam ifade etmez mesela. Bu nedenle kalıplaşmış yargılardan uzaklaşın derim. Kendi zevklerinizi, ve tarzınızı belirleyin.
Çok fazla ekipman almanın başka bir dezavantajı da, o ekipmanı devamlı yanınızda taşıma zorunluğu ve de değişik durumlarda makinedeki lensi değiştirme ihtiyacı. Zoom lenslerin en büyük avantajı budur. Yanınıza fazla ekipman almazsınız ve tek ya da iki lens ile bütün yolculuğunuzu fotoğraflayabilirsiniz. Hem de lens değiştirmeden. Mesela seyehat fotoğrafçıları için 18-200, 18-105 gibi lensler var. Bunlar gayet güzel/keskin sonuç veren lensler fakat dediğim gibi fazla ışığa ihtiyaç duyarlar. 18-55 de bu anlamda bence güzel bir lenstir… Fakat daha pahalı olan sabit diyaframlı lensler daha tercih edilesidir. Mesela Tamron 17-50 f2.8, Nikon 16-50 f2.8, full frame makineler için Nikon/Canon 24-70 f2.8, Canon 24-105 f4, Nikon 24-120 f4… Hem daha düşük ışık koşullarında çekim yapmanızı sağlarlar, hem de çok keskin lenslerdir. Fakat aynı şekilde çok pahalılardır. Herkes ister eipmanında böyle lensler olsun, ama ben bunlara para harcamaktansa sabit odaklı lensi tercih ediyorum.
İhtiyaçlarınızı belirleyin:
Özellikle fotoğraf işine yeni başladıysanız, elinizdeki lense (muhtemelen 18-55 ya da 18-105 gibi bir lens olacaktır) iyicene alışın. Yok abi yeterince yakınlaşamıyorum, yok abi yeterince güzel çekmiyor gibi bahaneler üretmeyin. İnsanlar analarının karnından 50-500mm ile doğmuyor. Ya da dünyaca ünlü fotoğrafçılar default olarak 300-700mm gibi lensler kullanmıyorlar.
Her neyse konuyu daha dağıtmadan yeni başlıyorsanız elinizdeki lensi iyi kullanmayı becerin önce. Ondan sonra da (bu zaten daha deneyimli kişiler için de geçerli) zaten az buçuk nasıl bir lense ihtiyaç duyduğunuzu bilirsiniz.
Daha düşük ışık koşullarında çekim yapabilmek için hızlı lensler mi (daha açık diyaframa sahip lensler) yoksa kendi tarzınız ya da keyfinize uygun tele, fisheye, ultrawide gibi özel lensler mi, otuz bin kere lens değiştirip zaman kaybetmemek için geniş aralıklı bir lens mi…
Özet olarak ihtiyacınızı iyi belirleyip mevcut paranızla alabileceğiniz en iyi lensi araştırmaya koyulun
Almak istediğiniz lensi iyicene araştırın:
Fotoğraf anlamsız pahalı bir uğraş. Genelde insanın elinde de “bütün lensleri alıcaaam” gibisinden bir para olmuyor. Bunun için ince eleyip sık dokumak gerek. Bunun için de en iyi yer internet. Ken Rockwell, pixel-peeper, pbase öncelikle tavsiye edeceğim sitelerdir. Ken Rockwell de gayet aydınlatıcı yorumlar bulabilirken, pixel-peeper ve pbase de hemen hemen bütün lensler ile çekilmiş örnek fotoğraflar bulabilirsiniz.
Karar veridğiniz lensi en uygun fiyata alın:
İstanbuldaysanız Hayyam pasajı fotoğrafın kalbidir. Spot olarak bir çok ürünü uygun fiyata bulabilirsiniz (hem 0 hem 2. el), bunun yanında da fotokritik falan gibi sitelerden de piyasayı kolaçan edin. Oralarda da hem 0 hem de2. el uygun ürün bulabiliyorsunuz.
Kullandığım ürünlerden özellikle Tokina 12-24 f/4, Nikon 35mm f/1.8 ve de Nikon 50mm f/1.8‘i tavsiye ederim (Nikon kullanıcıları için)
Uygun fiyatlı lens tavsiyeleri
50mm f1.8 (Nikon, Canon)
Nikon’un da Canon’un da en uygun fiyatlı lenslerinden birisidir (DX formatta karşılığı 75mm Nikon için, 80 mm Canon için). Keskindir, dandik bir plastik gövdeye sahiptir, sanki elinizde dağılacakmış hissi yaratır fakat en önemlisi hızlıdır.
Nikon 35mm f1.8 DX
Nikon un APS-C algılayıcılı makineler için ürettiği ve Full formatta 52.5 mm tekabül eden ucuz lensi. Gövde plastik olsa da Nikon ve Canon 50mm deki gibi elinizde kalıcakmış hissi vermez. Tek kötü yanı FF bir makine de kullanamayacak olmanız.
Tokina 12-24 f4
Tokina’nın DX makineler için ürettiği sabit diyaframlı (f4) geniş açı lensi. Plastik ama sağlam/ağır bir gövdesi vardır. Sigma ve Tamron’un geniş açı zoomlarına göre daha keskin/daha az distorsiyonlu sonuçlar verir.
Nikon 35-70 f2.8
Nikon’un Filmli makineler zamanında ürettiği metal gövdeli ve keskin sabit 2.8 diyaframlı zoom lensi. Ben uzunca süre almayı düşünmüştüm bu lensi, fakat en sonunda bu fikrimden caydım. Ama DX makinem için bence iyi bir aralık sunmaktadır ve fiyatı gayet uygundur.
Nikon 85mm f1.8
Çok ucuz olmasa da inanılmaz iyi bir tele lenstir. DX formatta 127,5 mm tekabul eder. Keskindir, sağlam bir gövdesi vardır.
Çok uygun fiyatlı olmasalar da bence göz atılması gereken lensler:
Sokak Hikayeleri 